آشنایی با ترومبوسیتوپنی در گربه ها

ترومبوسیت ها یا پلاکت ها نقش مهمی در لخته شدن خون و بهبود جراحات دارند. تعداد کم این سلول ها می تواند منجر به افزایش خطر خونریزی شود که می تواند منجر به مشکلات جدی سلامتی در گربه ها شود. دلایل ترومبوسیتوپنی در گربه ها متفاوت است و می تواند از عفونت و التهاب تا بیماری های نئوپلاستیک متغیر باشد.

علل ترومبوسیتوپنی در گربه ها

ترومبوسیتوپنی، وضعیتی که با تعداد کم غیرطبیعی ترومبوسیت ها (پلاکت های خون) در خون مشخص می شود، می تواند به دلایل مختلفی در گربه ها ایجاد شود. این پلاکت ها برای لخته شدن خون و جلوگیری از خونریزی ضروری هستند، بنابراین تخلیه آنها می تواند منجر به عوارض سلامتی شود. علل احتمالی ترومبوسیتوپنی در گربه ها در زیر به تفصیل توضیح داده شده است.

بیماری های عفونی

عفونت ها یکی از علل شایع ترومبوسیتوپنی در گربه ها هستند. عفونت های ویروسی مانند ویروس نقص ایمنی گربه (FIV)، ویروس لوسمی گربه (FeLV) و پریتونیت عفونی گربه (FIP) می توانند تولید پلاکت ها را مختل کنند یا منجر به افزایش مصرف آنها شوند. عفونت های باکتریایی نیز رخ می دهد، از جمله عفونت هایی که توسط انگل های خونی مانند مایکوپلاسما ایجاد می شوند. می تواند باعث ترومبوسیتوپنی شود.

ترومبوسیتوپنی با واسطه ایمنی

علت مهم دیگر ترومبوسیتوپنی با واسطه ایمنی (IMT) است که در آن سیستم ایمنی به اشتباه پلاکت ها را به عنوان خارجی تشخیص می دهد و به آنها حمله می کند. این می تواند به عنوان یک بیماری اولیه بدون شناسایی علت زمینه ای یا به طور ثانویه در پاسخ به عفونت ها، نئوپلاسم ها یا پس از مصرف برخی داروها رخ دهد.

نئوپلاسم ها

بیماری های نئوپلاستیک مانند لنفوم یا سایر سرطان ها نیز می توانند منجر به ترومبوسیتوپنی شوند. تومورها می توانند مستقیماً در مغز استخوان ایجاد شوند و تولید پلاکت را مختل کنند، یا می توانند به طور غیرمستقیم با آزاد کردن مواد شیمیایی که بر مغز استخوان تأثیر می گذارند در تولید اختلال ایجاد کنند.

بیماری های مغز استخوان

بیماری‌های تأثیرگذار بر مغز استخوان، مانند کم‌خونی آپلاستیک یا میلوفیبروز، نیز می‌توانند باعث ترومبوسیتوپنی شوند. از آنجایی که مغز استخوان مسئول تولید پلاکت است، بیماری هایی که عملکرد آن را مختل می کنند باعث کاهش تولید پلاکت می شوند.

ترومبوسیتوپنی ناشی از دارو

برخی از داروها می توانند به عنوان یک عارضه جانبی باعث ترومبوسیتوپنی شوند. اینها شامل آنتی بیوتیک های خاص، داروهای ضد تشنج و داروهای شیمی درمانی است. این داروها می توانند تولید پلاکت را مهار کنند یا به پلاکت های موجود آسیب بزنند.

افزایش مصرف پلاکت

شرایطی که منجر به افزایش مصرف پلاکت ها می شود، مانند آسیب جدی یا جراحی، همچنین می تواند منجر به ترومبوسیتوپنی شود. در این شرایط از تعداد زیادی پلاکت برای لخته شدن خون استفاده می شود و تعداد آنها در جریان خون کاهش می یابد.

از دست دادن پلاکت به دلیل خونریزی

خونریزی شدید یا مزمن نیز می تواند منجر به ترومبوسیتوپنی شود زیرا بخش قابل توجهی از پلاکت ها همراه با خون از بین می روند.

بیماری هایی که بر توزیع پلاکت ها تأثیر می گذارند

برخی از شرایط پزشکی می توانند باعث ذخیره پلاکت ها در طحال شوند، وضعیتی که به آن جداسازی می گویند. این می تواند تعداد پلاکت های موجود در جریان خون را کاهش دهد.

تشخیص و درمان ترومبوسیتوپنی در گربه ها نیاز به ارزیابی جامع برای شناسایی علت زمینه ای دارد. این تنها راه برای شروع درمان هدفمند و موثر برای بهبود سلامت و رفاه گربه های آسیب دیده است.

(C) https://www.amcny.org/blog/2018/07/11/immune-mediated-thrombocytopenia/

علائم ترومبوسیتوپنی در گربه ها

ترومبوسیتوپنی در گربه ها، وضعیتی که با کاهش تعداد ترومبوسیت ها (پلاکت ها) در خون مشخص می شود، می تواند منجر به علائم مختلفی از خونریزی خفیف تا شدید شود. از آنجایی که پلاکت ها نقش اصلی را در لخته شدن خون دارند، کاهش آنها می تواند خطر خونریزی را افزایش دهد. علائم ترومبوسیتوپنی در گربه ها بسته به شدت بیماری و علت اصلی آن می تواند متفاوت باشد. علائم احتمالی در زیر به تفصیل توضیح داده شده است:

افزایش تمایل به خونریزی

یکی از شایع ترین و قابل توجه ترین علائم ترومبوسیتوپنی افزایش تمایل به خونریزی است. این می تواند خود را به اشکال مختلف نشان دهد:

• خونریزی بینی (اپیستاکسی) : خونریزی کنترل نشده از بینی می تواند نشانه اولیه تعداد کم پلاکت باشد.
• خونریزی لثه : خونریزی از لثه می تواند هنگام جویدن یا حتی خود به خود رخ دهد.
• وجود خون در ادرار یا مدفوع : مدفوع تیره رنگ (ملنا) یا خون در ادرار (هماچوری) ممکن است نشان دهنده خونریزی داخلی باشد.
• هماتوم : ظاهر آسان کبودی یا هماتوم روی پوست، حتی پس از حداقل ضربه.

پتشی ها

پتشی ها خونریزی های کوچک و نقطه ای شکل هستند که می توانند روی پوست، غشاهای مخاطی یا چشم قابل مشاهده باشند. آنها نشانه ای از ترومبوسیتوپنی شدید هستند و نشان می دهند که حتی آسیب های عروقی جزئی می تواند منجر به خونریزی شود.

طولانی شدن زمان خونریزی

جراحات، حتی بریدگی‌ها یا ساییدگی‌های جزئی، می‌توانند باعث توقف خونریزی مداوم یا دشوار در گربه‌های مبتلا به ترومبوسیتوپنی شوند. لخته شدن خون طبیعی مختل می شود، که می تواند بهبود زخم را به تاخیر بیندازد.

خونریزی در اندام های داخلی

موارد شدید تر ترومبوسیتوپنی ممکن است منجر به خونریزی در اندام های داخلی شود که ممکن است بدون اقدامات تشخیصی خاص بلافاصله آشکار نشود. علائم ممکن است شامل علائم شوک، ضعف ناگهانی یا بی حالی ناشی از از دست دادن خون یا اختلال در عملکرد اندام باشد.

کم خونی

از دست دادن خون مزمن یا شدید می تواند منجر به کم خونی شود، وضعیتی که با کاهش تعداد گلبول های قرمز مشخص می شود. علائم کم خونی شامل رنگ پریدگی غشاهای مخاطی، افزایش ضربان قلب، ضعف و در موارد شدید، تنگی نفس است.

تغییرات رفتاری

گربه های مبتلا به ترومبوسیتوپنی ممکن است تغییرات رفتاری را به دلیل ناراحتی، درد یا ضعف نشان دهند. ممکن است فعالیت کمتری داشته باشند، اشتهایشان کم شده یا پنهان شوند.

خونریزی قابل مشاهده از منافذ بدن

در موارد پیشرفته، خونریزی قابل مشاهده از چشم، بینی، دهان یا سایر منافذ بدن ممکن است رخ دهد که نشان دهنده بیماری جدی است و نیاز به توجه فوری دامپزشکی دارد.

مهم است که تأکید شود که همه گربه‌های مبتلا به ترومبوسیتوپنی علائم واضحی را نشان نمی‌دهند. در برخی موارد، این بیماری به طور تصادفی در طی معاینات معمول یا آزمایش خون کشف می شود. در صورت مشکوک شدن به ترومبوسیتوپنی یا بروز هر یک از علائم فوق، دامپزشک مشورت شود تا تشخیص دقیق داده شود و درمان مناسب آغاز شود.

تشخیص و تشخیص افتراقی ترومبوسیتوپنی در گربه ها

تشخیص و تشخیص افتراقی ترومبوسیتوپنی در گربه ها نیاز به تجزیه و تحلیل دقیق و استفاده از روش های تشخیصی مختلف دارد. ترومبوسیتوپنی که به عنوان کاهش تعداد ترومبوسیت ها (پلاکت ها) در خون تعریف می شود، می تواند به دلایل مختلفی از عفونت گرفته تا بیماری های ناشی از سیستم ایمنی ایجاد شود. ارزیابی تشخیصی جامع برای شناسایی علت خاص و ارائه درمان موثر بسیار مهم است. در ادامه مراحل و مراحل تشخیص و تشخیص افتراقی ترومبوسیتوپنی در گربه ها توضیح داده شده است.

تشخیص اولیه

شمارش کامل خون (CBC): اولین قدم در تشخیص ترومبوسیتوپنی معمولاً شمارش کامل خون است. یک CBC امکان تعیین کمیت تعداد پلاکت ها و شناسایی کم خونی یا لکوسیتوز/لکوپنی احتمالی را فراهم می کند، که ممکن است سرنخ هایی برای علت اصلی ترومبوسیتوپنی ارائه دهد.

اسمیر خون: یک اسمیر خونی تهیه شده به صورت دستی برای ارزیابی مورفولوژی پلاکت و بررسی وجود تجمعات پلاکتی که ممکن است در شمارش خودکار تشخیص داده نشوند و باعث ایجاد ترومبوسیتوپنی کاذب شوند، بررسی می شود.

بیوپسی مغز استخوان: اگر مشکوک به اختلال تولید پلاکت باشد، همانطور که در بیماری های مغز استخوان رخ می دهد، بیوپسی مغز استخوان ممکن است ضروری باشد. این معاینه به ارزیابی عملکرد مغز استخوان و تولید پلاکت کمک می کند.

تشخیص پیشرفته

آزمایش سرولوژیک: برای شناسایی علل عفونی ترومبوسیتوپنی، آزمایش سرولوژیک برای ویروس نقص ایمنی گربه (FIV)، ویروس لوسمی گربه (FeLV) و پریتونیت عفونی گربه (FIP) ممکن است انجام شود.

مشخصات بیوشیمیایی: یک پروفایل بیوشیمیایی خون می تواند سرنخ های بیشتری را در مورد علت اصلی ترومبوسیتوپنی فراهم کند، به عنوان مثال با تشخیص بیماری کبدی یا کلیوی.

سونوگرافی و اشعه ایکس: آزمایش‌های تصویربرداری مانند اولتراسوند و اشعه ایکس ممکن است برای شناسایی ناهنجاری‌های داخلی، تومورها یا نشانه‌های خونریزی که می‌تواند به ترومبوسیتوپنی کمک کند، استفاده شود.

آزمایشات ایمونولوژیک: اگر به ترومبوسیتوپنی ناشی از ایمنی مشکوک باشد، می توان آزمایشاتی را برای شناسایی آنتی بادی های خودایمنی که علیه پلاکت ها هدایت می شوند انجام داد.

تشخیص های افتراقی

تشخیص افتراقی ترومبوسیتوپنی در گربه ها شامل شرایط و بیماری های مختلفی است که می تواند باعث کاهش تعداد پلاکت ها شود، از جمله:

• بیماری های عفونی: ویروس ها، باکتری ها و انگل های مختلف می توانند باعث ترومبوسیتوپنی شوند.
• بیماری های با واسطه ایمنی: ترومبوسیتوپنی با واسطه ایمنی، که در آن سیستم ایمنی به پلاکت های خود حمله می کند.
• بیماری های مغز استخوان: کم خونی آپلاستیک، لوسمی یا سایر بیماری هایی که بر تولید پلاکت تاثیر می گذارند.
• ترومبوسیتوپنی ناشی از دارو: برخی داروها می توانند بر تعداد پلاکت ها تأثیر بگذارند.
• افزایش مصرف یا انسداد پلاکت ها: شرایطی که منجر به مصرف سریع یا جدا شدن پلاکت ها می شود، مانند خونریزی شدید یا اسپلنومگالی.

شناسایی علت دقیق ترومبوسیتوپنی در گربه اغلب به ترکیبی از شرح حال، معاینات بالینی و تست های تشخیصی خاص نیاز دارد. ارزیابی دقیق و تفسیر نتایج توسط دامپزشک برای ارائه درمان هدفمند و موثر بسیار مهم است.

درمان ترومبوسیتوپنی در گربه ها

درمان ترومبوسیتوپنی در گربه ها به علت زمینه ای این بیماری بستگی دارد. از آنجایی که ترومبوسیتوپنی می تواند نشانه ای از بیماری های زمینه ای مختلف باشد، درمان اختصاصی برای عادی سازی تعداد پلاکت ها و به حداقل رساندن خطر خونریزی بسیار مهم است. رویکردهای درمانی در زیر ارائه شده است که بر اساس علل ترومبوسیتوپنی متمایز می شوند.

درمان بیماری های عفونی

عفونت هایی که باعث ترومبوسیتوپنی می شوند نیاز به درمان هدفمند ضد میکروبی یا ضد ویروسی دارند:

• عفونت های باکتریایی با آنتی بیوتیک ها درمان می شوند که انتخاب آنها به پاتوژن خاص و مشخصات مقاومت بستگی دارد.
• عفونت‌های ویروسی مانند FIV، FeLV یا FIP نیاز به درمان حمایتی دارند زیرا درمان‌های ضد ویروسی خاص محدود هستند. تعدیل کننده های ایمنی و داروهای ضد ویروسی ممکن است در برخی موارد مفید باشند.

درمان بیماری های ناشی از سیستم ایمنی

در ترومبوسیتوپنی با واسطه ایمنی (IMT)، هدف سرکوب سیستم ایمنی و جلوگیری از تخریب پلاکت است:

• کورتیکواستروئیدها مانند پردنیزولون اغلب به عنوان درمان خط اول برای کاهش پاسخ ایمنی استفاده می شوند.
• داروهای سرکوب کننده ایمنی مانند آزاتیوپرین یا سیکلوسپورین ممکن است در گربه هایی که به استروئیدها پاسخ نمی دهند یا برای آنها استروئیدها منع مصرف دارند استفاده شود.

درمان بیماری های مغز استخوان

اختلالات مغز استخوان که منجر به کاهش تولید پلاکت می شود را می توان به روش های زیر درمان کرد:

• داروهای محرک مغز استخوان ، مانند اریتروپویتین، ممکن است در برخی موارد مفید باشند، اگرچه اثربخشی آنها در تحریک تولید پلاکت ممکن است محدود باشد.
• تزریق کنسانتره پلاکتی یک گزینه در موارد حاد برای کاهش خطر خونریزی است، اگرچه این امر در گربه ها به دلیل ناسازگاری گروه خونی و سایر عوامل می تواند چالش برانگیز باشد.

درمان ترومبوسیتوپنی ناشی از دارو

اگر داروها علت ترومبوسیتوپنی باشند، درمان در درجه اول شامل شناسایی و قطع داروی متخلف است. داروی جایگزین ممکن است برای درمان بیماری زمینه‌ای بدون خطر ترومبوسیتوپنی ضروری باشد.

درمان افزایش مصرف پلاکت

شرایطی که منجر به افزایش مصرف پلاکت می شود، مانند خونریزی شدید یا انعقاد داخل عروقی منتشر (DIC)، نیاز به درمان خاص بیماری زمینه ای و همچنین اقدامات حمایتی برای کنترل خونریزی و اصلاح انعقاد دارد.

درمان و مدیریت حمایتی

صرف نظر از علت خاص ترومبوسیتوپنی، اقدامات حمایتی ممکن است برای گربه هایی که در معرض خطر بالای خونریزی قرار دارند مهم باشد:

• اجتناب از اقدامات تهاجمی یا فعالیت هایی که می تواند خطر خونریزی را افزایش دهد.
• استفاده از داروهای هموستاتیک مانند اسید آمینوکاپروئیک در موارد خونریزی شدید.
• نظارت منظم بر شمارش پلاکت ها و سایر مقادیر خونی مرتبط برای ارزیابی اثربخشی درمان و انجام تنظیمات.

درمان ترومبوسیتوپنی در گربه‌ها اغلب نیازمند یک رویکرد چند رشته‌ای است که شامل نظارت دقیق و تنظیم درمان در طول زمان است. همکاری نزدیک بین دامپزشکان و صاحبان گربه برای دستیابی به بهترین نتایج درمانی ممکن ضروری است.

سوالات متداول در مورد ترومبوسیتوپنی در گربه ها

خلاصه ترومبوسیتوپنی در گربه ها

ترومبوسیتوپنی در گربه ها یک بیماری پیچیده است که با کاهش تعداد پلاکت ها در خون مشخص می شود. این وضعیت می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد، از جمله بیماری‌های عفونی، واکنش‌های ناشی از سیستم ایمنی، و بیماری‌های مغز استخوان، که همگی می‌توانند منجر به ترومبوسیتوپنی در گربه‌ها شوند. تشخیص زودهنگام ترومبوسیتوپنی در گربه ها برای شروع درمان مناسب و به حداقل رساندن خطر خونریزی بسیار مهم است. علائم ترومبوسیتوپنی در گربه ها می تواند متفاوت باشد، از خونریزی قابل مشاهده تا علائم ظریف تر مانند بی حالی یا کاهش اشتها، که همه نشان دهنده نیاز به معاینه کامل دامپزشکی است.

تشخیص ترومبوسیتوپنی در گربه‌ها معمولاً شامل شمارش کامل خون است که با آزمایش‌های خاص با هدف شناسایی علت زمینه‌ای تکمیل می‌شود. درمان ترومبوسیتوپنی در گربه ها اغلب نیاز به یک رویکرد فردی متناسب با علت خاص این بیماری دارد. برای علل عفونی ترومبوسیتوپنی در گربه ها، استفاده از آنتی بیوتیک ها یا داروهای ضد ویروسی رایج است، در حالی که موارد ترومبوسیتوپنی با واسطه ایمنی در گربه ها ممکن است نیاز به درمان با سرکوب کننده های ایمنی یا کورتیکواستروئیدها داشته باشد.

ترومبوسیتوپنی در گربه ها ناشی از بیماری مغز استخوان ممکن است به درمان تخصصی تری نیاز داشته باشد، از جمله استفاده از داروهایی که مغز استخوان را تحریک می کنند یا در برخی موارد، تزریق پلاکت. ترومبوسیتوپنی ناشی از دارو در گربه ها مستلزم قطع داروی متخلف و احتمالاً انتخاب یک درمان جایگزین است. حمایت و مدیریت گربه های مبتلا به ترومبوسیتوپنی همچنین شامل اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از خونریزی و بهبود کیفیت زندگی گربه است.

در دراز مدت، ترومبوسیتوپنی در گربه ها را می توان با نظارت دقیق و تنظیم مداوم درمان به خوبی مدیریت کرد. پیش آگهی گربه های مبتلا به ترومبوسیتوپنی به علت زمینه ای بستگی دارد، اگرچه بسیاری از گربه ها می توانند با درمان مناسب زندگی عادی یا تقریباً طبیعی داشته باشند. اهمیت ویزیت های پیگیری منظم را نمی توان بیش از حد مورد تاکید قرار داد، زیرا آنها برای نظارت بر پیشرفت ترومبوسیتوپنی در گربه ها و تنظیم برنامه های درمانی بسیار مهم هستند.

به طور خلاصه، ترومبوسیتوپنی در گربه ها وضعیتی است که نیاز به مراقبت های دامپزشکی جامع دارد. از تشخیص تا درمان و مراقبت طولانی مدت، تشخیص و مدیریت ترومبوسیتوپنی در گربه‌ها برای به حداقل رساندن عوارض و تضمین زندگی سالم برای گربه‌های مبتلا بسیار مهم است. همکاری بین دامپزشکان و صاحبان گربه نقش کلیدی در روند مراقبت از گربه های مبتلا به ترومبوسیتوپنی ایفا می کند، با هدف همیشه اطمینان از بهترین کیفیت زندگی ممکن برای این حیوانات.